Steeds meer ouderen komen in de problemen omdat gemeenten totaal niet voorbereid zijn op de groeiende groep senioren. Er is in Nederland nu al een tekort van tientallen duizenden seniorenwoningen. Daardoor wonen ouderen vaak veel te lang in een niet-geschikte woning, ontstaat er een grote zorgvraag en vaak een crisissituatie.
De oplossing zit niet in nog meer zorg, maar in meer geschikte woningen. ANBO, belangenorganisatie voor senioren, trekt daarom aan de bel: gemeenten, word wakker en ga samen met woningcorporaties en vastgoedontwikkelaars aan de slag om nieuwe woonvormen voor ouderen te bouwen!
ANBO doet deze oproep voor en tijdens het Rondetafelgesprek in de Tweede Kamer dat maandag 30 september plaatsvindt. Liane den Haan, directeur-bestuurder van ANBO: “We weten al jaren dat het aantal ouderen in Nederland snel en sterk groeit. Toch zijn gemeenten totaal niet klaar voor deze groep. Op dit moment heeft het grootste deel van de gemeenten geen woon-leef-plan en geen inzicht in de demografische opbouw van hun bevolking. Dat is echt onbegrijpelijk. Zeker omdat we de gevolgen nu al dagelijks zien: mensen blijven veel te lang in een niet-geschikte woning wonen, komen in een sociaal isolement of verwaarlozen zichzelf, de zorgvraag neemt toe en mantelzorgers raken overspannen. Te vaak ontstaat er een (eigenlijk onnodige) crisissituatie waarbij mensen op de Spoedeisende Hulp van een ziekenhuis terecht komen, niet meer terug kunnen naar huis en moeten verhuizen naar een verpleeghuis; waar dan vaak niet direct plek is. Deze problemen worden vooral op de zorg afgewenteld, terwijl dé oplossing is om te investeren in wonen, welzijn en wijken.”
Verplicht gemeenten om woon-leef-plan te ontwikkelen
Liane den Haan: “Ouderen willen wel naar een geschikte woning verhuizen, maar kunnen dat niet omdat de woningmarkt volledig op slot zit. Er zijn nog nauwelijks nieuwe woonvormen als oplossing voor het gat tussen thuis en het verpleeghuis. En daar gaat het dus mis. Als we willen dat de ouderenzorg goed en betaalbaar blijft, dan moet de focus niet liggen op zorg (zoals dat nu het geval is), maar vooral op wonen. Ik vindt dat gemeenten daarom verplicht moeten worden om met een woon-leef-plan te komen op basis van de demografische ontwikkelingen in hun gebied. En op basis van dat plan moeten ze direct starten met het bouwen van extra seniorenwoningen. Want er zijn er nu al tienduizenden tekort. Onze oproep is dan ook: gemeenten, ga aan de slag. Niet morgen, maar vandaag!”
Preventie begint bij goed wonen
Het beleid van gemeenten richt zich nu te beperkt op ondersteuning als zich al problemen voordoen en de oplossingen zijn dan zorggerelateerd. Terwijl de wens om zelfstandig thuis te blijven wonen moet beginnen met het anticiperen op de geschiktheid van de woning, de locatie van de woning en de aanwezigheid van de juiste voorzieningen. Zelfstandig thuis blijven wonen vereist namelijk meer dan alleen ondersteuning en zorg als het niet meer gaat. Zorg is het einde van een keten; een keten die begint met preventie. En die preventie start bij een goede passende woning in een wijk met diverse voorzieningen en mogelijkheden om andere mensen in de directe omgeving te kunnen ontmoeten. Prettig wonen, contacten met anderen en een zinvolle bezigheid zijn de drie ingrediënten die de basis vormen om goed ouder te worden.
Gemeenten: start vandaag met bouwen
Om het gat op te vullen tussen thuis wonen en het verpleeghuis moeten er dus snel nieuwe woonvormen komen. Waar mensen zelfstandig maar wel geclusterd kunnen wonen. Denk bijvoorbeeld aan hofjes of appartementen met gemeenschappelijke ruimtes en voorzieningen. Op die manier kunnen we de zorg die ouderen nodig hebben, op een passende, maar toch efficiënte manier aanbieden.
Liane den Haan: “Gemeenten zijn de aangewezen partij om in het beleid voor wonen en zorg de regierol te pakken, maar die laten ze nu liggen. Daarom vragen wij de Tweede Kamer om gemeenten te verplichten om een integraal woon-leef-plan te ontwikkelen. Het extra geld voor de woningmarkt dat met Prinsjesdag is aangekondigd, kan goed worden ingezet om te investeren in nieuwe woonvormen en sociale voorzieningen die goed ouder worden mogelijk maken.”
Bron: ANBO
