Het leven wordt steeds makkelijker, echter daardoor bewegen we ook steeds minder.
Een gerieflijk leven
Het leven wordt ons steeds gerieflijker gemaakt. Zo ook voor ouderen. Liften, roltrappen, elektrische fietsen en auto’s maken ons het leven steeds gemakkelijker. Maar daarin schuilt ook een gevaar. Want mensen komen door al die apparaten zelf bijna niet meer aan beweging toe. Toenemende dementie is waar vooraanstaande hersenonderzoekers voor vrezen. Volgens hen vergt het brein dagelijkse inspanning.
Langer doorwerken
Professor en neuropsycholoog Erik Scherder, tevens verbonden als hoogleraar aan de Vrije Universiteit van Amsterdam, stelt dat langer doorwerken door de uitgestelde pensioenleeftijd eigenlijk een verborgen zegen is voor het fitte brein. Grijze cellen worden beter aan de gang gehouden bij degene die twee jaar langer doorwerkt. Een voordeel bij een nadeel dus. Scherder is dan ook groot voorstander van het langer doorwerken omdat het helpt mensen aan de gang te blijven en uit te dagen. Een actief leven is volgens hem dan ook de beste ter beteugeling van de risicofactoren van dementie en andere ziekten als alzheimer, een volledige veroudering van het brein. Scherder geeft aan dat een zorgeloos en lui leven helemaal niet goed is. Als voorbeeld geeft hij mensen die met pensioen zijn gegaan, volgens hem zijn het twee jaar later al oude mensen geworden.
College
De nieuwe missie van Scherder is het lichaam en brein fit houden. Hij maakt daarvoor een tournee langs steden om de bewegingsboodschap uit te dragen. Dit doet hij samen met neurobioloog Dick Swaab (auteur van “Wij zijn ons brein”) en schaatsicoon Ard Schenk. Op 18 januari beginnen ze bij de Erasmus Universiteit te Rotterdam. Daarna volgen Amsterdam, Maastricht, Groningen en Dronten. In deze colleges vertelt Ard Schenk (69) bijvoorbeeld hoe hij na een glanzende topsportcarrière een ongezonde leefstijl ontwikkelde. “Pas na een hele zware waarschuwing, een herseninfarct, bracht ik weer balans in mijn leven door gezonde beweging. Nu ben ik weer even fit als daarvoor” vertelt Schenk.
Scherder gaat het niet hard genoeg ondanks de succesvolle lezingen. De gemiddelde levensverwachting stijgt dankzij de vorderingen in de medische wetenschap. Echter steeds vaker huist op latere leeftijd in die gezonde lichamen, een niet zo’n gezonde geest. Volgens Scherder, Schenk en Swaab ligt bestrijding van de risicofactoren voornamelijk verscholen in het dagelijks minstens 30 minuten flink bewegen, liever nog een uur.
Flinke wandeling
Een tempowandeling is een uitermate geschikt idee voor deze beweging. Daarmee wordt overigens geen blokje met de hond bedoeld. Volgens Scherder sukkelt die een beetje van boom naar boom, waar nog geen hond moe van wordt. Het moet wel echt een fikse tempowandeling zijn waarbij de pomp in het lichaam dagelijks echt aan de gang moet. De bloedsomloop zet immers ook het brein aan het werk. De hersenen functioneren beter door de zogenaamde witte stof in de baansystemen van het brein die gevoelig is voor doorbloeding. Daarnaast verloopt de prikkeloverdracht via de neurotransmitters, de voedingsstoffen voor de chemische huishouding van het lichaam, beter.
Om zich heen ziet de hoogleraar hoezeer mensen steeds vaker een inactief leven leiden. Zo neemt het fietsen naar school of werk af, want daarvoor komt scooter of elektrische fiets in de plaats. Als voorbeeld dat mensen steeds minder bewegen geeft hij een fotosessie die hij laatst hield op de trappen van het station van Leiden Centraal.„We konden ongestoord fotograferen, want iedereen neemt tegenwoordig de roltrap die ernaast loopt”, zegt hij. Inactiviteit en gemak zijn daarnaast veelal aanwezig in onze leefomgeving. Zo liggen tablets op schoot en afstandsbedieningen onder handbereik. Scherder: „Vroeger gingen kinderen op bezoek bij vrienden, nu zitten ze thuis met de iPad te chatten. Ook de jeugd beweegt steeds minder.”
Dementie
In 2013 zijn er volgens Alzheimer Nederland 256.000 dementiepatiënten, in 2009 waren dit er nog 191.000. Volgens de Amsterdamse wetenschapper is een massale aanpak van de bewegingsloze samenleving dan ook van bijzonder groot belang. Scherder: „Anders puilen de verzorgingshuizen straks uit met dementerende ouderen.”
Bron: Reformatisch Dagblad
